3.5.2a
| Hedef adı | Uyuşturucu madde kullanımı ve alkol bağımlılığını da kapsayan madde bağımlılığının önlenmesi ve tedavisinin güçlendirilmesi |
|---|---|
| Gösterge adı | En az ayda bir kez aşırı alkol kullanan bireylerin oranı |
| Küresel / İkame gösterge | İkame (proksi) gösterge |
| Gösterge tanımı | En az ayda bir kez aşırı alkol kullanan bireylerin oranı göstergesi, en az ayda bir defa bir seferde 6 adet ve üzeri alkollü içecek kullanan bireylerin oranını ifade etmektedir. |
| Ölçü birimi | % |
| Mevcut kırılımlar | Cinsiyet |
| Hesaplama | En az ayda bir kez aşırı alkol kullanan bireylerin oranı = (15 yaş ve üzerinde olup son 12 ay içinde, en az ayda bir kez 6 ve üzerinde alkol kullanan bireylerin sayısı / Anket yapılan 15 yaş ve üstü toplam birey sayısı) * 100 |
| Karşılaştırılabilirlik | Zaman içinde karşılaştırılabilirdir. İkame gösterge olduğundan küresel metaveriden farklılık göstermektedir. |
| Revizyon | - |
| Diğer bilgiler | Turist tüketimini içermekte, kaçak içki tüketimini ve evde üretilen içki arzını kapsamamaktadır. |
| Veri kaynağı | TÜİK, Türkiye Sağlık Araştırması |
| Veri kaynağı linki | https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turkiye-Saglik-Arastirmasi-2022-49747 |
Türkiye Sağlık Araştırması
| Örneklem çerçevesi ve kapsam |
Araştırmanın örneklem çalışmasında kullanılan çerçeve, 2007 yılında tamamlanan “Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS)”ne altlık oluşturan “Ulusal Adres Veri Tabanı (UAVT)"dır. Coğrafi kapsam: Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisindeki tüm yerleşim yerleridir. Zaman kapsamı: Veri, 2008, 2010, 2012, 2014, 2016, 2019 ve 2022 yılları için mevcuttur. Kapsanan kitle Türkiye sınırları içerisindeki tüm yerleşim yerlerinde bulunan hanehalklarıdır. Kurumsal olarak nitelendirilen nüfus (asker, yurtlarda, hapishanede, hastanede sürekli olarak kalan, huzurevleri vb.) kapsam dışıdır. Araştırma; Türkiye toplam tahmini verebilecek şekilde tasarlanmıştır. Örnekleme yöntemi olarak tabakalı iki aşamalı küme örneklemesi yöntemi kullanılmıştır. Dışsal tabakalama kriteri olarak kır–kent ayrımı kullanılmıştır. (Nüfusu 20 000 ve altında olan yerleşim yerleri kır, nüfusu 20 001 ve üstünde olan yerleşim yerleri kent olarak ele alınmıştır). Birinci aşama örnekleme birimi ortalama 100 hane adresi ihtiva eden kümelerin (bloklar) içerisinden büyüklüğüne orantılı seçimle rasgele seçilen bloklar; ikinci aşama örnekleme birimi ise seçilen her kümeden sistematik rasgele olarak seçilen hanehalkı adresleridir.Türkiye'de örnek olarak seçilen 1 117 bloktan toplam 11 170 hane adresi seçilmiştir (her bloktan 10 hane). |
|---|---|
| Örneklem büyüklüğü | 11 170 hane |
| Uygulanan görüşme yöntemi |
Örnek hanehalkı adreslerinde yaşayan tüm bireylerle yüz yüze görüşme tekniği ile (Soru kağıdı ile yüzyüze görüşme yöntemi (Pen and Paper Interview- PAPI)) veri toplanmaktadır. İlk defa 2008 yılında gerçekleştirilen Türkiye Sağlık Araştırması, 2016 yılına kadar iki yılda bir, 2019 yılı itibariyle üç yılda bir düzenli olarak hanehalklarına yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmaktadır. |
| Anket uygulanan referans tarih/dönem | 15 yaş üstü bireyler için son 12 ay |
| Alan çalışmasının uygulama tarihi ve süresi | Araştırma, 2008 yılında Nisan ayında, 2010 ve 2012 yıllarında Mayıs-Haziran döneminde birer ay, 2014 ve 2016 yıllarında Ağustos-Ekim döneminde 3'er ay, 2019 ve 2022 yıllarında Eylül-Aralık döneminde 3'er aylık alan çalışmaları ile gerçekleştirilmiştir. |
3.5.2b
| Hedef adı | Uyuşturucu madde kullanımı ve alkol bağımlılığını da kapsayan madde bağımlılığının önlenmesi ve tedavisinin güçlendirilmesi |
|---|---|
| Gösterge adı | Bir takvim yılı içinde litre saf alkol olarak kişi başına yurtiçi alkol arzı (15 yaş ve üstü) |
| Küresel / İkame gösterge | İkame (proksi) gösterge |
| Gösterge tanımı | Bir takvim yılı içinde litre saf alkol olarak kişi başına yurtiçi alkol arzı (15 yaş ve üstü) göstergesi, bir takvim yılı içinde iç piyasaya arz edilen toplam alkol miktarının 15 yaş ve üzeri nüfusa bölünmesi ile elde edilmektedir. Toplam alkol miktarının kapsamında bira, bira hariç fermente alkollü içkiler (köpüren şarap, şarap, vermut vb.) ve distile alkollü içkiler (kanyak, brendi, viski, rom, ardıç aromalı içkiler, votka, likör, rakı vb.) vardır. |
| Ölçü birimi | Kişi başına litre saf alkol |
| Mevcut kırılımlar | - |
| Hesaplama | Bir takvim yılı içinde litre saf alkol olarak kişi başına yurtiçi alkol arzı = (Bir takvim yılı içinde iç piyasaya arz edilen toplam alkol miktarı/ 15+ Nüfus) |
| Karşılaştırılabilirlik | Zaman içinde karşılaştırılabilirdir. İkame gösterge olduğundan küresel metaveriden farklılık göstermektedir. |
| Revizyon | - |
| Diğer bilgiler | Turist tüketimini, kaçak içki tüketimini ve evde üretilen içki arzını kapsamaktadır. |
| Veri kaynağı | Tarım ve Orman Bakanlığı |
| Veri kaynağı linki | - |