| Hedef adı | 2030’a kadar ulusal tanımlara göre bütün boyutlarıyla yoksulluk içinde yaşayan her yaştan erkek, kadın ve çocuk oranının en az yarıya indirilmesi |
|---|---|
| Gösterge adı | Cinsiyet ve yaş grubuna göre yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altındaki bireylerin oranı |
| Küresel / İkame gösterge | İkame (proksi) gösterge |
| Gösterge tanımı | Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski, AROPE olarak da adlandırılmakta ve yoksulluk riski altında olan (medyan gelirin %60'ına göre yoksul), aşırı maddi yoksun veya düşük iş yoğunluğu göstergelerinin en az birinden yoksun olan fertlerin oranı olarak hesaplanmaktadır. |
| Ölçü birimi | (%) |
| Mevcut kırılımlar | Cinsiyet, Yaş grubu |
| Hesaplama | - |
| Karşılaştırılabilirlik | Zaman içinde karşılaştırılabilirdir. İkame gösterge olduğundan küresel metaveriden farklılık göstermektedir. |
| Revizyon | - |
| Diğer bilgiler |
Bireyler, birkaç alt gösterge kapsamında bulunsalar dahi bir kez sayılmaktadır. Yoksulluk riski altındaki bireyler; eşdeğer kullanılabilir geliri, ulusal eşdeğer kullanılabilir medyan gelirin (sosyal transferlerden sonra) %60'ı olarak belirlenen yoksulluk riski eşiğinin altında olan bireylerdir.Maddi ve sosyal yoksunluk oranı hesabında hane düzeyinde sorgulanan değişkenler; otomobil sahipliği, ekonomik olarak beklenmedik harcamaları yapabilme, evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçları ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek yiyebilme, evin ısınma ihtiyacını karşılayabilme ve yeni eklenen mobilyaları eskidiğinde değiştirebilme durumudur.
Bu oran için fert düzeyinde yeni eklenen değişkenler ise; eskimiş giysilerin yerine yenisini alabilme, düzgün iki çift ayakkabıya sahip olabilme, ayda en az bir kez tanıdıkları ile toplanabilme, ücretli boş zaman faaliyetlerine katılabilme, kendini iyi hissetmek için bir miktar para harcayabilme ve kişisel amaçlı kullanım için internet sahipliği olarak belirlenmiştir. Maddi ve sosyal yoksunluk oranı, yukarıda belirtilen on üç maddenin en az yedisini karşılayamayanların oranı olarak tanımlanmaktadır. Çok düşük iş yoğunluğuna sahip hanelerde yaşayan bireyler, yetişkinlerin (18-64 yaş arası) bir önceki yıl boyunca toplam iş potansiyellerinin %20'si veya daha azının çalışıldığı hanelerde yaşayan 0-59 yaşları arasındaki bireylerdir. Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altındaki toplam nüfusun payı olan AROPE oranı, Avrupa Birliği 2020 Stratejisi yoksulluk hedefini izlemek için ana göstergedir. |
| Veri kaynağı | Eurostat (TÜİK, Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması) |
| Veri kaynağı linki | https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_peps01&lang=en |
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması
| Örneklem çerçevesi ve kapsam | Araştırmanın örneklem seçiminde kullanılan adres çerçevesi 2007 yılında oluşturulan ve güncelliği sağlanan Ulusal Adres Veri Tabanıdır. Örneklem çerçevesinin oluşturulması aşamasında veri tabanı ortalama 100 adres (80 ile 120 arası) ihtiva eden kümelere ayrılmıştır. Kurumsal nüfus olarak adlandırılan adreslerin yer almadığı çerçeve yılda iki kez güncel olarak oluşturulmaktadır. |
|---|---|
| Örneklem büyüklüğü |
2019 Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’nda toplam 26 732 hanehalkı ziyaret edilmiştir. Bu hanehalklarından; 24 924’ü ile anket yapılmış, geri kalan 1 808 hanehalkı ile çeşitli nedenlerle anket yapılamamıştır.
2020 Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’nda toplam 27 437 hanehalkı ziyaret edilmiştir. Bu hanehalklarından; 25 706’sı ile anket yapılmış, geri kalan 1 731 hanehalkı ile çeşitli nedenlerle anket yapılamamıştır. 2021 Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’nda toplam 28 064 hanehalkı ziyaret edilmiştir. Bu hanehalklarından; 26 289’u ile anket yapılmış, geri kalan 1 775 hanehalkı ile çeşitli nedenlerle anket yapılamamıştır. 2022 Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’nda toplam 27 918 hanehalkı ziyaret edilmiştir. Bu hanehalklarından; 26 436’u ile anket yapılmış, geri kalan 1 482 hanehalkı ile çeşitli nedenlerle anket yapılamamıştır. 2023 Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’nda toplam 27 825 hanehalkı ziyaret edilmiştir. Bu hanehalklarından; 24 932’si ile anket yapılmış, geri kalan 2 893 hanehalkı ile çeşitli nedenlerle anket yapılamamıştır. |
| Uygulanan görüşme yöntemi |
2019 yılında Bilgisayar destekli yüzyüze görüşme (CAPI) yöntemi uygulanmıştır. 2020 yılında Telefon destekli görüşme (CATI) yöntemi uygulanmıştır. 2021 yılında Bilgisayar destekli yüzyüze görüşme (CAPI) yöntemi uygulanmıştır. 2022 yılında Bilgisayar destekli yüzyüze görüşme (CAPI) yöntemi uygulanmıştır. 2023 yılında Bilgisayar destekli yüzyüze görüşme (CAPI) yöntemi uygulanmıştır. |
| Anket uygulanan referans tarih/dönem |
Gelir bilgilerinin referans dönemi “bir önceki takvim yılı”dır. Yani, 2019 uygulamasındaki gelir bilgileri 2018 yılına aittir.
|
| Alan çalışmasının uygulama tarihi ve süresi | İlgili yılın Mart - Temmuz dönemi |